Çocuğunuzun miyopisi her yıl artıyorsa ve göz doktorunuz "miyopi kontrol camları" öneriyorsa, haklı olarak sorularınız vardır. Yeni nesil özel gözlük camları, miyopi ilerlemesini %50-70 oranında yavaşlatarak çocuğunuzun gelecekteki göz sağlığını koruyabilir. Bu camlar geleneksel gözlüklerden farklı bir teknoloji kullanır ve bilimsel çalışmalarla desteklenir. Bu rehberde, MiYOSMART, Zeiss MyoCare ve Optiswiss Smyle gibi seçenekleri objektif olarak inceliyor, hangi durumlarda hangi camın uygun olabileceğini açıklıyor ve size doğru sorular sormanız için yol gösteriyoruz. Her çocuk farklıdır ve seçim size aittir. Bizim görevimiz size net, tarafsız bilgi sunmaktır.
Çocuğunuzun gözünü bir fotoğraf makinesi gibi düşünün. Miyopi (uzak görememe) durumunda, gözün önden arkaya uzunluğu normalden fazladır, sanki kamera lensi film yerine onun biraz önüne odaklanır. Bu nedenle çocuğunuz tahtayı, yol levhalarını veya uzaktaki yüzleri bulanık görür, ama kitap ve telefondaki yazıları net görebilir. Sorun şu ki, çocukluk döneminde miyopi durağan kalmaz; genellikle 18 yaşına kadar ilerler. Erken başlayan miyopi = daha fazla ilerleme = daha yüksek miyopi = gelecekte daha fazla sağlık riski anlamına gelir.
Araştırmalar çocuklarda miyopi ilerlemesinin yaşa göre değiştiğini gösteriyor. 7-10 yaş arası en hızlı dönemdir; bu yaşlarda göz yılda ortalama 0.50 ila 0.85 diyoptri (D) hızla uzar. 11 yaşından sonra ilerleme yavaşlar ama 18 yaşına kadar devam eder. Kız çocuklarında erkeklerden %10-15 daha hızlı ilerleme görülür ve Asyalı çocuklarda ilerleme daha belirgindir.
2025 itibarıyla dünya genelinde çocukların %36'sı miyoptur ve bu oran hızla artıyor. Bilim insanları 2050'de bu oranın %40'a (740 milyon çocuk) ulaşacağını öngörüyor. Türkiye'de yapılan bir çalışma, 7-8 yaş çocuklarında miyopi oranını %22.6 olarak buldu. Kentsel alanlarda oran daha yüksek, çünkü çocuklar daha az dışarıda vakit geçiriyor ve daha çok yakın mesafe aktiviteleriyle meşguller.
Bu artışın nedeni genetikten çok çevresel faktörler: uzun ders saatleri, yoğun ekran kullanımı, azalan açık hava aktiviteleri ve kentleşme. İyi haber şu ki, bu faktörler değiştirilebilir ve miyopi ilerlemesi kontrol edilebilir.
Miyopi sadece "daha kalın gözlük takmak" anlamına gelmez. Yüksek miyopi (genellikle -6 D ve üzeri), yetişkinlikte ciddi göz hastalıkları riskini önemli ölçüde artırır. Retina dekolmanı riski yüksek miyopide normal gözlere göre 12-21 kat daha fazladır. Glokom riski 3 kat, katarakt riski 4-5 kat, ve miyopik maküla dejenerasyonu riski ise astronomik düzeyde (845 kat) artar.
Hollanda'da yapılan bir çalışma, yüksek miyopili kişilerin %35'inin yaşamlarının bir döneminde görme bozukluğu veya körlük yaşadığını buldu. Bu riskler 55-60 yaşından sonra hızla artar. İşte miyopi kontrolü bu yüzden önemlidir: Çocuklukta miyopiyi sadece 1 diyoptri yavaşlatmak bile bu komplikasyon risklerini %40 oranında azaltabilir. Her diyoptri önemlidir.
Normal tek odaklı gözlük camları sadece merkezde net görüş sağlar ve refraksiyonu düzeltir. Ancak miyop bir gözde bu camlar beklenmedik bir yan etki yaratır: göz periferinde (kenarlarda) görüntü retina arkasına düşer, yani periferik hipermetropik defokus oluşur. Hayvan çalışmaları ve klinik araştırmalar, bu periferik hipermetropik defoküsün göze "daha fazla uzayarak büyü" sinyali verdiğini göstermiştir. Yani geleneksel gözlükler refraksiyonu düzeltirken aynı zamanda istemeden miyopi ilerlemesini tetikliyor olabilir.
Yeni nesil miyopi kontrol camları, bu sorunu çözmek için tasarlanmıştır. Temel prensibi şudur: Periferik miyopik defokus yaratarak göz uzamasını yavaşlatan bir "dur sinyali" göndermek. Camın merkezinde (7-10 mm çapında) normal tek odaklı bir alan vardır ve çocuk bu bölgeden net görür. Ama çevrede, yüzlerce mikroskobik lenslet (küçük lenscik) veya özel optik yapılar bulunur. Bu yapılar periferik retinaya +3.5 ila +4.6 D ekstra pozitif güç uygular ve miyopik defokus oluşturur, yani görüntü retina önüne düşer.
Bilim insanları, bu miyopik defoküsün retinada dopamin salınımını artırdığını, skleral (göz duvarı) yeniden şekillenmeyi yavaşlattığını ve koroidal (göz içi damar tabakası) kalınlaşma sağladığını düşünüyor. Sonuç olarak göz uzaması yavaşlar. Camlar tamamen invazif değildir (göze müdahale yok), günlük kullanımda normal gözlük gibi görünür ve çocuklar genellikle birkaç gün içinde adapte olur.
Türkiye ve dünya piyasasında üç ana marka öne çıkıyor: Hoya MiYOSMART, Zeiss MyoCare ve Optiswiss Smyle. Her birinin kendine özgü teknolojisi ve klinik kanıtları var. İşte tarafsız bir bakış:
Teknoloji: D.I.M.S. (Defocus Incorporated Multiple Segments). Cam yüzeyinde bal peteği şeklinde 396 adet küçük segment (her biri yaklaşık 1 mm) bulunur. Merkezi 9 mm temiz bölge net görüş sağlar, çevre segmentler +3.50 D miyopik defokus yaratır.
Bilimsel kanıtlar: Hong Kong Politeknik Üniversitesi ile geliştirilen MiYOSMART, en uzun takip süresine ve en çok bilimsel yayına sahip. İki yıllık randomize kontrollü çalışmada 160 çocukla (8-13 yaş) yapılan araştırma, miyopi ilerlemesini %59-60 oranında yavaşlattığını gösterdi. Kontrol grubunda miyopi 2 yılda ortalama 0.85 D arttı, MiYOSMART grubunda sadece 0.41 D arttı yani 0.44 D fark. Aksiyel uzama (göz uzunluğu) da %60 oranında yavaşladı.
Üç yıllık takipte etkinlik devam etti ve ilginç bir bulgu ortaya çıktı: Normal camdan MiYOSMART'a geçen çocuklarda da anında yavaşlama görüldü. Altı yıllık ve hatta sekiz yıllık takip sonuçları, uzun dönem etkinliği ve güvenliliği doğruladı. Birleşik Krallık'ta Avrupa popülasyonunda yapılan çalışmalar da benzer etkinlik gösterdi.
MiYOSMART 2025 yenilikleri: Yeni versiyon, -13.00 D'ye kadar miyopi ve +4.00 silindir'e kadar astigmatizma kapsayabilir. Darbeye dayanıklı polikarbonat malzeme, UV koruma, su itici anti-reflektif kaplama standart. Ayrıca fotokromik versiyon (MiYOSMART Chameleon) güneşte kararır ve polarize güneş gözlüğü seçeneği (Sunbird) de mevcut.
Kimler için uygun: 6-18 yaş arası çocuklar, -0.50 ila -13.00 D miyopi, 1.50 D'nin altında anizometropi. Şaşılık, nistagmus veya keratokonus varsa uygun olmayabilir.
Kullanım: Gün boyu sürekli kullanım önerilir. Adaptasyon genellikle birkaç gün sürer. Altı ayda bir kontrol ve aksiyel uzunluk ölçümü gereklidir.
Teknoloji: C.A.R.E. (Cylindrical Annular Refractive Elements). Camın ön yüzeyinde halka şeklinde düzenlenmiş silindirik mikroyapılar bulunur. Bu yapılar milimetre aralığında mesafede ve nanometre aralığında yükseklikte olup çıplak gözle neredeyse görünmez. Işık bu yapılardan geçerken "caustic" (ışın zarfı) oluşturarak retina önünde miyopik defokus yaratır.
Zeiss iki versiyon sunar: MyoCare (7 mm merkez, +4.6 D ek güç) 10 yaşından küçük çocuklar için; MyoCare S (9 mm merkez, +3.8 D ek güç) 10 yaş ve üzeri için. Genç çocuklar için daha sert tasarım, ilerlemenin daha hızlı olduğu bu dönemde daha güçlü kontrol sağlıyor. Daha büyük çocuklar için yumuşak tasarım, daha kolay adaptasyon ve günlük konfor sunuyor.
ClearFocus tasarımı: Camın arka yüzeyinde nokta-nokta freeform optimizasyon yapılır. Bu, gözün her bakış açısından istenmeyen hipermetropik defoküsü minimize eder. Normal tek odaklı camlarda lens periferinde optik aberasyonlar oluşur ve bu aberasyonlar miyopiyi tetikleyebilir. MyoCare bu sorunu ortadan kaldırır.
Bilimsel kanıtlar: Çin'de Asya çocuklarıyla (Tianjin ve Wenzhou) ve Avrupa'da Kafkas çocuklarıyla (Portekiz ve İspanya, 6 klinik) çok merkezli, çift-kör, randomize kontrollü çalışmalar yürütülüyor. On iki aylık interim sonuçlar (ARVO 2024'te sunuldu) %41-48 miyopi ilerlemesi yavaşlaması ve %34-41 aksiyel uzama azalması gösterdi. Avrupa popülasyonunda 6 aylık sonuçlar %63 miyopi ilerlemesi ve %77 aksiyel uzama azalması buldu.
Önemli bir bulgu: "Hızlı ilerleme riski" (yılda ≥0.75 D artış) tek odaklı camda %51 iken MyoCare kullananlarda sadece %14-17'ye düştü. Yani hızlı ilerleyen çocukların çoğu MyoCare ile normale döndü.
Emmetropic Progression Ratio (EPR): Zeiss, "emmetropik göz büyümesine ne kadar yaklaşıldığını" ölçen yeni bir metrik kullanıyor. MyoCare'de ortalama %70 EPR bulundu, yani çocukların göz büyümesi %70 oranında normal göze benzedi. Bu oran 10-12 yaş grubunda %86'ya çıktı neredeyse normal büyüme.
Görsel performans: Çocukların %98'i uzak ve yakın görüşlerini "çok iyi" olarak değerlendirdi. Adaptasyon çok hızlı: %100 bir gün, %84 üç gün içinde.
Kimler için uygun: 6-13 yaş, -0.75 ila -5.00 D miyopi, yıllık ilerleme en az -0.50 D. Ebeveyn miyopisi olsa bile etkili.
Kullanım: Tam gün kullanım, üç ayda bir anatomik uyum kontrolü, altı ayda bir refraksiyon ve aksiyel uzunluk ölçümü.
Malzeme seçenekleri: İndeks 1.50, 1.60, 1.67 (ince ve hafif); Trivex ve polikarbonat; UV koruma; DuraVision Platinum, LotuTec, PhotoFusion gibi premium kaplamalar.
Teknoloji: Smyle, sadece bir cam değil, kapsamlı bir miyopi yönetimi konseptidir. Brien Holden Vision Institute (BHVI) teknik spesifikasyonlarına göre tasarlanmış ve resmi olarak lisanslanmış. FreeForm teknolojisiyle üretilir ve üç temel mekanizma kullanır:
Bilimsel kanıtlar: İspanya'da çift-kör, randomize kontrollü klinik çalışma (Sánchez-Tena et al., Children 2024). 83 çocuk (5-12 yaş, ortalama 10.81 yaş) çalışmayı tamamladı. On iki aylık sonuçlar %39 miyopi ilerlemesi azalması gösterdi. Yirmi dört aylık sonuçlar (Martinez-Perez et al., Children 2025, 6 Şubat 2025'te yayınlandı) %29 etkinlik buldu. MiYOSMART (%62) ve Stellest (%60) gibi diğer lenslerden daha düşük ama hala istatistiksel olarak anlamlı.
Görsel performans: Tüm çocuklar "mükemmel" ile "iyi" arası görme keskinliği bildirdi. Yüksek görsel konfor tüm mesafelerde. Yan etki bildirilmedi.
360° konsept: Smyle sadece cam değil, bir ekosistem. OCULUS Myopia Master® biyometre ile entegre ölçüm, miyopi yazılımı ve analiz araçları, ebeveynler için takip cüzdanı (görme defteri), optisyenler için kapsamlı eğitim programları ve webinarlar, pazarlama materyalleri dahil.
İsviçre kalitesi: %100 Basel, İsviçre'de üretim. 1937'den beri lens üretim deneyimi. 40,000+ hesaplama noktası ile üretim. ISO standartlarını aşan toleranslar. %100 yenilenebilir enerji kullanımı, çevre dostu süreçler.
Malzeme: Trivex, polikarbonat, B-UV malzemesi (opsiyonel mavi ışık koruması), %100 UV koruma. Kırılmaya dirençli. Güneş koruyucu varyant mevcut.
Kimler için uygun: 5-12 yaş (birincil hedef grup), en az -0.50 D miyopi, 1.50 D altında astigmatizma ve anizometropi, 20/20 veya daha iyi düzeltilmiş görme.
Her üç marka da bilimsel olarak desteklenir, güvenlidir ve etkilidir. Aralarındaki farklar ince detaylardadır:
| Özellik | Hoya MiYOSMART | Zeiss MyoCare | Optiswiss Smyle |
|---|---|---|---|
| Teknoloji | D.I.M.S. (396 segment) | C.A.R.E. (silindirik halkalar) | Periferik defokus + asimetri + akomodasyon |
| Etkinlik (12-24 ay) | %59-60 | %41-48 (Asya), %63 (Avrupa, 6 ay) | %39 (12 ay), %29 (24 ay) |
| Uzun dönem veri | 8 yıl | 12 ay (interim) | 24 ay |
| Merkezi zon | 9 mm | 7 mm (MyoCare), 9 mm (MyoCare S) | 7 mm |
| Ek güç | +3.50 D | +4.6 D (MyoCare), +3.8 D (S) | Değişken + akomodasyon desteği |
| Yaşa özel tasarım | Hayır | Evet (2 versiyon) | Hayır |
| Bilimsel yayın | 90+ | Devam eden çalışmalar | Peer-reviewed çalışmalar |
| Asimetrik tasarım | Hayır | Hayır | Evet (retinanın anatomisine uyum) |
| Akomodasyon desteği | Hayır | Hayır | Evet (+2.00 D alt bölge) |
| Adaptasyon | Birkaç gün | 1 gün (%100), 3 gün (%84) | Hızlı, yan etki yok |
| Yaş aralığı | 6-18 yaş | 6-13 yaş | 5-12 yaş |
| Miyopi aralığı | -0.50 ila -13.00 D | -0.75 ila -5.00 D | -0.50 D ve üzeri |
| Türkiye'de mevcut | Evet | Evet (2023+) | Evet |
| Özel konsept | En çok araştırma | Yaşa özel, EPR metrikleri | 360° konsept, İsviçre kalitesi |
Hangi durumlarda hangi cam daha uygun olabilir?
Hoya MiYOSMART tercih edilebilir:
Zeiss MyoCare tercih edilebilir:
Optiswiss Smyle tercih edilebilir:
Önemli: Bu tercihler ince farklardır. Her üç marka da etkili, güvenli ve bilimsel olarak desteklenir. Seçim, çocuğunuzun yaşı, miyopi derecesi, yaşam tarzı, doktorunuzun önerisi ve yerel optisyenlerde mevcut olanlara bağlıdır.
Aşağıdaki durumlarda miyopi kontrol camı düşünün:
Uyarı işaretleri: Uzaktaki nesneleri görmekte zorluk, tahtayı görememe, televizyona yaklaşma, gözlerini sık sık kısma, baş ağrısı, göz yorgunluğu, okul performansında düşüş.
İlk 1-2 hafta: Hafif bulanıklık veya haleler (özellikle periferik görüşte), baş dönmesi veya hafif baş ağrısı, yeni gözlüğe alışma hissi normal olabilir. İlk 1-2 hafta sürekli takılmalı. Çoğu çocuk hızla uyum sağlar çalışmalara göre çocukların %84-100'ü 1-3 gün içinde adapte olur.
Çocuklar ne söyler: Hem uzak hem yakın görüşte net görebildiklerini bildiriyorlar. Camlar normal gözlük gibi görünür. Lensletler sadece gözlük çıkarıldığında ışığa tutulduğunda fark edilir.
Ne zaman doktora dönülmeli: Görüş bulanıklığı 2 haftadan sonra devam ediyorsa, şiddetli baş ağrısı, göz ağrısı veya kızarıklık, çocuk gözlüğü takamayacak kadar rahatsızsa.
Günlük kullanım: Minimum günde 12 saat, haftanın 7 günü. En iyi sonuç için tam gün kullanım (uyku ve banyo hariç). Çalışmalar gösteriyor ki günde 12+ saat kullananlar en yüksek etkinliği görür (%67-71).
Temizlik: Her gün mikrofiber bezle, özel lens temizleme solüsyonu ile. Camları kuru bezle silmeyin (çizer). Sıcak suya, güneşe maruz bırakmayın.
Saklama: Her zaman sert kutuda. Lens yüzeyleri aşağı gelecek şekilde koymayın.
Çerçeve seçimi: Çocuğun yüz ölçülerine uygun, rahat burun pedi, esnek ve dayanıklı malzeme, çocuğun beğeneceği stil (takmaya istekli olması için).
İlk değerlendirme (1-3 ay): Camların doğru takıldığından emin olun, yan etki kontrolü, uyum değerlendirmesi.
Düzenli takip (6 ayda bir): Göz muayenesi, refraksiyon ölçümü, aksiyel uzunluk ölçümü, miyopi ilerleme hızı değerlendirmesi, gerekirse yeni reçete.
Başarı göstergeleri: Yıllık miyopi artışı 0.50 D'den az, aksiyel uzunluk yılda 0.20 mm'den az artıyor, önceki ilerleme hızına kıyasla belirgin yavaşlama.
Uzun vadeli kullanım: En az 2-3 yıl önerilir. Altı yıla kadar etkinlik gösterilmiştir. Çoğu genç erişkin yaşa kadar (16-18 yaş) devam edilebilir. Tedavi bırakıldığında "rebound" (geri tepme) etkisi minimal ilerleme normale döner ama hızlanmaz.
Son üç yılda (2023-2025) miyopi kontrol alanında çığır açan gelişmeler yaşandı. 2023'te yayınlanan Cochrane sistematik derlemesi 64 çalışma ve 11,617 çocuğu analiz etti ve optik müdahalelerin etkili olduğunu doğruladı. IMI (International Myopia Institute) 2025 Digest, miyopi kontrolünün artık standart bakım olarak kabul edilmesi gerektiğini vurguladı.
2024-2025'te yayınlanan birden fazla meta-analiz, periferik defokus gözlüklerin etkinliğini doğruladı. Sarkar ve ark. (2024, Acta Ophthalmologica) 35 makale analiz etti ve periferik defokus gözlüklerin etki büyüklüğünü 0.66 (refraksiyon için), -0.37 (aksiyel uzama için) buldu. Önemli bulgu: Tedavi etkisi ilk 12 ayda en yüksek, 24-36 ay sonra hafif azalma eğilimi gösterir bu nedenle erken başlamak ve tutarlı kullanım kritik önemde.
DIMS teknolojisi 6 yıllık sonuçlar sundu (ARVO 2025). Essilor Stellest 5 yıllık sonuçlar yayınladı (2024): 5 yıl sürekli kullanımda 1.75 D daha az miyopi, 0.72 mm daha az aksiyel uzama. Yüksek miyopi insidansında %29 azalma. DOT lensler 4 yıllık CYPRESS çalışması sonuçlarını açıkladı: Tam gün kullananlar %59 miyopi ilerleme azalması gördü.
WHO, AAO, IMI, WSPOS, BCLA gibi önde gelen oftalmoloji organizasyonları miyopi yönetimini artık standart klinik pratiğe almak için çağrıda bulunuyor. IMI 2025 Kılavuzu, pre-miyopi döneminde müdahaleyi (miyopi başlamadan önce koruyucu tedbirler) vurguluyor: 1 yıl geciktirme, yıllarca tedaviden daha faydalı olabilir.
Tekrarlayan düşük seviyeli kırmızı ışık (RLRL) tedavisi son yıllarda büyük ilgi gördü. Çin'de yapılan çalışmalar, 650 nm dalga boyu ile günde 2 kez 3 dakika uygulamanın en yüksek etkinliği (1 yılda medyan 0.40 mm aksiyel uzama azalması, %69 etkinlik) gösterdiğini buldu. Ancak ciddi güvenlik endişeleri var: Foveal retina pigment epitel (RPE) değişiklikleri, foveal kon yoğunluğunda azalma, hatta 12 yaşında bilateral görme kaybı vakası bildirildi (2024). Uzun dönem etkileri bilinmiyor ve sadece Çin'de yapılan çalışmalar var. Rutin OCT takibi zorunlu. Uzmanlar temkinli yaklaşıyor.
Mavi ışık optik sinir başı stimülasyonu gibi yeni yaklaşımlar araştırılıyor (Dopavision MyopiaX-1, 6 Avrupa ülkesi, 6 aylık veriler umut verici). Ancak henüz erken dönemde ve güvenlik verileri sınırlı.
2025-2026'da miyopi kontrolü kişiselleştirilmiş tedaviye doğru ilerliyor. Genetik risk skorları, aksiyel uzama hızına göre tedavi seçimi ve yapay zeka destekli tahmin modelleri geliştiriliyor. Kombinasyon tedavileri (optik + farmakolojik) giderek yaygınlaşıyor ve bazı çocuklarda daha yüksek etkinlik gösteriyor. Soru şu: Tedaviye ne zaman başlanmalı, ne kadar sürmeli ve nasıl sonlandırılmalı? Bu sorular aktif araştırma konusu.
Miyopi kontrol camları güvenli, etkili ve kanıta dayalı bir tedavi seçeneğidir. DIMS, HAL, CARE ve diğer periferik defokus teknolojileri, çocuklarda miyopi ilerlemesini %50-70 oranında yavaşlatabilir. Bu, gelecekte yüksek miyopi ve bağlantılı ciddi göz hastalıkları riskini önemli ölçüde azaltır. Her diyoptri önemlidir sadece 1 D yavaşlatma bile miyopik makülopati riskini %40 azaltır.
En önemli faktörler: Erken başlamak (6-8 yaş ideal), tutarlı kullanım (günde 12+ saat), düzenli takip (6 ayda bir) ve yaşam tarzı değişiklikleri (günde 2 saat açık hava, 20-20-20 kuralı, ekran süresini sınırlama). Miyopi kontrol camları tek başına sihirli bir çözüm değildir, ancak kanıta dayalı, çok yönlü bir miyopi yönetimi stratejisinin önemli bir parçasıdır.
Hoya MiYOSMART, Zeiss MyoCare ve Optiswiss Smyle arasında seçim yaparken, her üç markanın da etkili ve güvenli olduğunu unutmayın. Farklar çocuğunuzun yaşı, miyopi derecesi, anatomik özellikleri ve sizin önceliklerinize bağlıdır. Göz doktorunuz ve optisyeniniz size en uygun seçeneği önerecektir. Sorularınızı sorun, seçenekleri inceleyin ve çocuğunuzun bireysel ihtiyaçlarına en uygun olanı seçin.
Miyopi kontrol bir yatırımdır çocuğunuzun gelecekteki göz sağlığına ve yaşam kalitesine yapılan bir yatırım. Bugün aldığınız kararlar, çocuğunuzun yetişkinlikte net görmesini ve ciddi göz hastalıklarından korunmasını sağlayabilir. Erken müdahale, tutarlı kullanım ve düzenli takip ile miyopi ilerlemesini kontrol altına alabilir ve çocuğunuzun gözlerinin geleceğini koruyabilirsiniz.